Συζήτηση για νομοσχέδιο του Υπ. Παιδείας «Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Παλλημνιακό Ταμείο και άλλες διατάξεις»

Tο Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής του Ανθρώπου, μετά από ομόφωνη Απόφαση που λήφθηκε στο πλαίσιο συζήτησης εκτός Ημερησίας Διάταξης πριν τη συνεδρίαση της Συνέλευσής του, επιθυμεί να εκφράσει –

Α. Την εντονότατη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι το προτεινόμενο Νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων με τίτλο «Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Παλλημνιακό Ταμείο και άλλες διατάξεις» καταρτίστηκε ΧΩΡΙΣ τη συμμετοχή των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας των Ιδρυμάτων που αφορά

Β. Την αντίθεση και διαφωνία του απέναντι στις προτεινόμενες συγχωνεύσεις Τμημάτων Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων σε Πανεπιστήμια και ιδρύσεις νέων, εξαιρετικά εξειδικευμένων, Τμημάτων, ειδικότερα όσον αφορά τα προβλεπόμενα στις διατάξεις των Άρθρων 15, 16 και 17 σχετικά με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Επιπλέον, επιθυμεί να γνωστοποιήσει στο πλαίσιο της παρούσας διαβούλευσης, παλιότερη ειλημμένη Απόφαση της Συνέλευσής του σχετικά με την προτεινόμενη αναδιάρθρωση – διεύρυνση του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (επισυνάπτεται).

Σχετικά με το υπό κατάθεση Νομοσχέδιο διαφωνώ για τους λόγους που έχουν αναφέρει οι αποφάσεις των Συνελεύσεων των Τμημάτων Α.Φ.Π.&Γ.Μ. και Ε.Φ.Π. και γι’ αυτό δεν τους επαναλαμβάνω.  Έχω να καταθέσω τα κάτωθι:

1.  Την απόφαση της Συγκλήτου 529/23.02.2018 (βλ. συνημμένο αρχείο).

2.  Να δημιουργηθούν τουλάχιστον 5 Σχολές με περισσότερα Τμήματα, αυστηρά Γεωτεχνικού χαρακτήρα ώστε να μην αλλοιωθεί ο Γεωτεχνικός χαρακτήρας του Πανεπιστημίου μας.

3.  Να μην διασπαστούν τα υπάρχοντα 6 Τμήματα του Πανεπιστημίου.

4.  Ο χρόνος διαβούλευσης που θέτει η Πρυτανεία (μέχρι τις 15 Νοεμβρίου) είναι πολύ μεγάλος και φοβάμαι ότι έως τότε το Νομοσχέδιο θα έχει ψηφιστεί ως έχει εκτός κι εάν το Υπουργείο έχει δεσμευτεί στην Πρυτανεία, αλλιώς θα πρέπει μέχρι τις 15 Οκτωβρίου να βιαστούμε να στείλουμε τις προτάσεις μας στο Υπουργείο.

5.  Θα πρέπει να διεκδικήσουμε με σθένος, και να το θέσουμε ως πρώτη προτεραιότητα, την ίδρυση Τμήματος Κτηνιατρικής στο Γ.Π.Α. για τους παρακάτω λόγους:  (α)  Είναι ομόφωνη απόφαση της Συγκλήτου (βλ. συνημμένο αρχείο).  (β)  Δεν υπάρχει αντίστοιχο Τμήμα στην Νότια Ελλάδα, υπάρχει ένα στο ΑΠΘ και ένα στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το οποίο υπολειτουργεί.  (γ)  Στο ΓΠΑ υπάρχει το καλύτερο Τμήμα Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής, από όλα τα ελληνικά Πανεπιστήμια με βάση εισαγωγής περί τα 15500 μόρια, πλήρως στελεχωμένο με μέλη ΔΕΠ (εκ των οποίων 3 κτηνίατροι) και άρτια εξοπλισμένο.  Θα χρειαστεί να δημιουργηθούν κλινικές που θα εξοπλιστούν με όργανα.  (δ)  Οι απόφοιτοι της Κτηνιατρικής εγγράφονται στο ΓΕΩΤΕΕ όπως και γεωπόνοι.  (ε)   Πριν από μερικούς μήνες όταν επισκέφθηκα τον κ. Υπουργό και του εξέθεσα αυτή την σκέψη μου βρήκε την ιδέα μου καταπληκτική.  (στ)  Η στελέχωση του Τμήματος δεν θα χρειαστεί περισσότερα από 10 μέλη ΔΕΠ καθόσον τα μέλη ΔΕΠ του Τμήματος Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής μπορούν να καλύψουν τα βασικά μαθήματα και μαθήματα Ζωοτεχνίας των 2-3 πρώτων εξαμήνων.  (ζ)  Η ίδρυση του Τμήματος Κτηνιατρικής θα ανεβάσει το μέσο όρο των βάσεων εισαγωγής των αποφοίτων λυκείου στα Τμήματα του Γ.Π.Α. εάν απορροφήσουμε Τμήματα Τ.Ε.Ι.

6.  Το Τμήμα Ιχθυολογίας & Υδατοκαλλιεργειών θα πρέπει να έχει έδρα το Γ.Π.Α. καθόσον υπάρχει απόφαση της Συγκλήτου (βλ. συνημμένο αρχείο), υπάρχει άρτια εξοπλισμένο εργαστήριο στο Γ.Π.Α. που διαθέτει 3 μέλη Δ.Ε.Π. και 1 μέλος Ε.Τ.Ε.Π., με εκτροφές ιχθύων κ.ά. υδρόβιων οργανισμών, μεγάλων δυνατοτήτων και είναι κρίμα να απαξιωθεί και να ξεκινήσει Τμήμα από το μηδέν στην Άμφισσα.

7.  Όσον αφορά το Τ.Ε.Ι. Θήβας, το Τμήμα Διοίκησης Συστημάτων Εφοδιασμού (Logistics): είχε γίνει επί Πρυτανείας μου την περασμένη άνοιξη μία ανακοίνωση στη Σύγκλητο και ακολούθησε συνάντηση στο Υπουργείο των Πρυτανικών Αρχών του Γ.Π.Α. μαζί με τους δύο Κοσμήτορες και τις Πρυτανικές αρχές του Τ.Ε.Ι. Στερεάς Ελλάδας παρουσία του Υπουργού και του Ειδικού Συμβούλου Παντελή Κυπριανού όπου συζητήθηκε η ενσωμάτωση του Τ.Ε.Ι. Θήβας στο Γ.Π.Α. και ο Πρύτανης του Γ.Π.Α. έθεσε την προϋπόθεση να στελεχωθεί άμεσα με 4 μέλη Δ.Ε.Π., να ενταχθούν στο πρόγραμμα σπουδών τουλάχιστον δώδεκα μαθήματα Γεωπονίας και το Τμήμα να μετονομαστεί σε Τμήμα Διοίκησης Γεωργικών Επιχειρήσεων και Συστημάτων Εφοδιασμού, πενταετούς φοίτησης.  Σε αυτό συμφώνησε ο Πρόεδρος του Τ.Ε.Ι. Θήβας.  Τα μαθήματα Γεωπονίας που προτάθηκαν ήταν τα εξής:  Βοτανική, Ζωοτεχνία, Διαχείριση και προστασία Αγροτικού Περιβάλλοντος, Δενδροκομία, Λαχανοκομία, Σύγχρονες Τάσεις στις Γεωργικές Καλλιέργειες, Διαχείριση Υποπροϊόντων και Αποβλήτων Γεωργικών Επιχειρήσεων, Τεχνολογία & Ασφάλεια Τροφίμων και Ποτών, Μετασυλλεκτική Μεταχείριση Καρπών και Λαχανικών κ.ά.

8.  Το Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος είχε αποφασιστεί να λειτουργήσει σε συνέργεια με το Τ.Ε.Ι. Καρπενησίου με την στελέχωση 2-3 μελών Δ.Ε.Π.

9.  Όλα τα νέα Τμήματα θεωρώ ότι δεν μπορούν να δεχτούν φοιτητές πριν το ακ. έτος 2020-21.

Συμπερασματικά, θεωρώ ότι εάν εφαρμοστούν τα ανωτέρω που εντάσσονται στην στρατηγική ανάπτυξη του Γ.Π.Α. για την παραγωγική ανασυγκρότηση του αγροτροφικού τομέα της χώρας και την έξοδό της από την οικονομική κρίση, τις σύγχρονες τάσεις στις επιστήμες όσο και τον ανασχεδιασμό του Πανεπιστημιακού χάρτη της χώρας (απορρόφηση Τ.Ε.Ι. από Α.Ε.Ι., ίδρυση Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής κ.ά.), το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο θα ενισχύσει τη θέση του και θα είναι το αρματαγωγό και η ναυαρχίδα που θα διδάσκει και θα ερευνά ότι αφορά τη γεωργία και τα τρόφιμα στην χώρα μας και το εμβληματικό Πανεπιστήμιο που θα ασχολείται με την πρωτογενή, δευτερογενή και τριτογενή παραγωγή σε όλο το γεωτεχνικό φάσμα της Ελλάδας.

Γεώργιος Θ. Παπαδούλης, τ. Πρύτανης Γ.Π.Α.

Απόφαση συνέλευσης Τμήματος Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής, σχετικά με το νομοσχέδιο του Υπ. Παιδείας «Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Παλλημνιακό Ταμείο και άλλες διατάξεις»

Σας γνωρίζουμε ότι η Συνέλευση του Τμήματος Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής, συνεδρία 08-10-2018, αποφάσισε τα κατωτέρω:

Το συγκεκριμένο Σχέδιο Νόμου καταλύει το κατοχυρωμένο από το Σύνταγμα της Χώρας αυτοδιοίκητο των Πανεπιστημίων και επιβάλλει τετελεσμένες αποφάσεις. Εκπονήθηκε χωρίς ακαδημαϊκά κριτήρια, χωρίς την έγκριση των αρμοδίων θεσμικών οργάνων των Πανεπιστημίων, ούτε τη γνώμη της Α.ΔΙ.Π., και ενέχει τον κίνδυνο της υποβάθμισης του Πανεπιστημίου μας και της αλλοίωσης του γεωτεχνικού του χαρακτήρα, ο οποίος είναι και νομοθετικά κατοχυρωμένος.

Για όλους του ανωτέρω λόγους, η Συνέλευση απορρίπτει το Νομοσχέδιο όπως κατατέθηκε και προτείνει τις κάτωθι τροποποιήσεις:

1) Συμφωνεί με την ένταξη του Τμήματος «Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος» του ΤΕΙ Καρπενησίου με την παρατήρηση να ονομαστεί «Δασολογίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος». Για τη διερεύνηση της δυνατότητας ένταξης αυτού του τμήματος υπάρχει εξουσιοδότηση του τέως Πρύτανη από τη Σύγκλητο.

2) Συμφωνεί με την ένταξη του τμήματος του ΤΕΙ Θήβας «Διοίκησης Συστημάτων Εφοδιασμού» με την παρατήρηση να ονομαστεί «Διοίκησης Γεωργικών Επιχειρήσεων και Συστημάτων Εφοδιασμού», να είναι πενταετούς διάρκειας ο χρόνος φοίτησης και να συμπεριληφθούν γεωπονικά μαθήματα στο πρόγραμμα σπουδών, ώστε να δίδει πτυχίο γεωπόνου με την ανωτέρω εξειδίκευση.

3) Συμφωνεί με την ίδρυση τμήματος «Υδατοκαλλιεργειών και Υδροβιολογίας» αλλά με έδρα την Αθήνα και όχι την Άμφισσα, καθόσον στο τμήμα Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής του Γ.Π.Α υπάρχει άρτια εξοπλισμένο εργαστήριο Εφαρμοσμένης Υδροβιολογίας, με εκτροφές ιχθύων και άλλων υδρόβιων οργανισμών, στελεχωμένο με εξειδικευμένα στο αντικείμενο μέλη ΔΕΠ και ΕΤΕΠ. Για τη διερεύνηση της δυνατότητας ίδρυσης αυτού του τμήματος υπάρχει εξουσιοδότηση του τέως Πρύτανη από τη Σύγκλητο.

4) Προτείνει την ίδρυση τμήματος «Κτηνιατρικής» στο Γ.Π.Α. με έδρα την Αθήνα καθόσον δεν υπάρχει αντίστοιχο τμήμα στη νότιο Ελλάδα, και στο ΓΠΑ υπάρχει καταξιωμένο διεθνώς τμήμα Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής, πλήρως στελεχωμένο με μέλη ΔΕΠ εκ των οποίων και κτηνίατροι, με άρτια εξοπλισμένα εργαστήρια. Οι απόφοιτοι της κτηνιατρικής είναι γεωτεχνικής κατεύθυνσης, ως εκ τούτου δεν θα αλλοιωθεί ο χαρακτήρας του Πανεπιστημίου μας. Για τη διερεύνηση της δυνατότητας ίδρυσης αυτού του τμήματος υπάρχει εξουσιοδότηση του τέως Πρύτανη από τη Σύγκλητο.

5) Θεωρεί απαραίτητη την αναδιάταξη των Τμημάτων σε Σχολές και την ίδρυση νέων περισσοτέρων Σχολών στο Γ.Π.Α.

6) Διαμαρτύρεται έντονα, διότι χωρίς μελέτη σκοπιμότητας ή χωροταξικού σχεδιασμού ιδρύονται Γεωπονικά Τμήματα σε άλλα Πανεπιστήμια, κάποια σε απόσταση μικρότερη των 100 χλμ, από αντίστοιχα τμήματα που ήδη λειτουργούν στο Γ.Π.Α.

Η Συνέλευση του Τμήματος Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής και Υδατοκαλλιεργειών (Συνεδρία: 65η/15.10.2018) συζήτησε επί του προτεινόμενου Νομοσχεδίου από το Υπουργείο Παιδείας «Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Παλλημνιακό Ταμείο και άλλες διατάξεις» και κατέληξε στα εξής:

1.

·         Η πρόταση του Νομοσχεδίου στο βαθμό που αφορά στο Γ.Π.Α. γίνεται χωρίς ουσιαστική διαβούλευση με το σύνολο της Πανεπιστημιακής Κοινότητας.

·         Στο σχετικό Νομοσχέδιο προτείνεται η ίδρυση Τμημάτων γεωπονικού περιεχομένου και στα Πανεπιστήμια Θεσσαλίας και Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.  Αυτό σε συνάρτηση με τα υπάρχοντα Τμήματα στο Γ.Π.Α. και σε άλλα Πανεπιστήμια (Α.Π.Θ., Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων) και πιθανόν και σε άλλα αφού υπάρχουν αρκετά ΤΕΙ που μάλλον αναμένουν την ένταξή τους στα κατά τόπους Πανεπιστήμια θα οδηγήσει σε υπεράριθμους πτυχιούχους με αβέβαιο το μέλλον της επαγγελματικής τους αποκατάστασης.

·         Η προτεινόμενη ένταξη διδακτικού προσωπικού των Τμημάτων ΤΕΙ χωρίς κρίση δεν συνάδει με τους κανόνες που διέπουν το Πανεπιστήμιο.

·         Η προτεινόμενη εισαγωγή φοιτητών από το 2019-2020 σε διπλάσιο αριθμό Τμημάτων θα δημιουργήσει ανυπέρβλητα προβλήματα λειτουργίας του Πανεπιστημίου το οποίο ήδη με δυσκολία μπορεί να ανταποκριθεί στον υπερβολικό αριθμό φοιτητών των υπαρχόντων Τμημάτων.

·         Για όλους τους παραπάνω λόγους η Γ.Σ. του Τμήματος Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής και Υδατοκαλλιεργειών του Γ.Π.Α. απορρίπτει το προτεινόμενο από το Υπουργείο Παιδείας σχέδιο νόμου.

2.

·         Η Συνέλευση του Τμήματος Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής και Υδατοκαλλιεργειών  (κατά πλειοψηφία επί των παρόντων μελών) θέτει προς διαβούλευση την εξής πρόταση:

Ίδρυση Σχολής Επιστήμης Ζώων με τα παρακάτω Τμήματα:

1)    Τμήμα Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής

2)    Τμήμα Κτηνιατρικής

3)    Τμήμα Υδροβιολογίας και Υδατοκαλλιεργειών

Τα προτεινόμενα Τμήματα θα έχουν έδρα την Αθήνα και πρόγραμμα σπουδών δέκα (10) εξαμήνων.

Η Σχολή αυτή θα θεραπεύει κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο το αντικείμενο της Επιστήμης Ζώων με δεδομένη τη συνάφεια, αλλά και την αλληλοσυμπλήρωση των γνωστικών αντικειμένων των τριών Τμημάτων, αξιοποιώντας κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις ήδη υπάρχουσες υποδομές, σε κτηριακό και εργαστηριακό επίπεδο, καθώς και σε επίπεδο προσωπικού.

Ο χρόνος έναρξης λειτουργίας των προτεινόμενων δύο νέων Τμημάτων, δηλ. της Υδροβιολογίας και Υδατοκαλλιεργειών και του Τμήματος Κτηνιατρικής θα πρέπει οπωσδήποτε να παραμείνει στην κρίση του Πανεπιστημίου, με δεδομένο ότι απαιτείται η πλήρωση νέων θέσεων προσωπικού και κυρίως συμπληρωματικών υποδομών.

Το “σχέδιο” για το ΓΠΑ

Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στόχος παραμένει  το  Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, παλαιότερα με την «μεταφορά» του στον θεσσαλικό κάμπο, αργότερα με  την ένταξή του  ως Ανωτάτης Γεωπονικής Σχολής σε υπό ίδρυση νέο Πανεπιστήμιο (Αττικό) ή σε υπάρχον ΑΕΙ (ΕΚΠΑ ή ΕΜΠ) και σήμερα είτε με την ένταξη του ΓΠΑ σε άλλο ΑΕΙ ή με την «διεύρυνση» του.  Και στην μεν περίπτωση της ένταξης της τότε Ανωτάτης Γεωπονικής Σχολής οι συνέπειες θα ήταν μόνον ή σχεδόν μόνο διοικητικής φύσης αφού ως Σχολή θα διατηρούσε την ευθύνη προγράμματος σπουδών αλλά  κυρίως τον γεωπονικό της χαρακτήρα. Αντίθετα, σήμερα, μετά την εγκατάλειψη του εγχειρήματος ένταξης του ΓΠΑ σε άλλο ΑΕΙ (όπως απειλούσαν), που θα αποτελούσε πλήρη υποβάθμιση του Ιδρύματος μας, η επιχειρούμενη  «διεύρυνση» έχει σκοπό την άλωση εκ των έσω του ΓΠΑ και την αλλοίωση του γεωπονικού του χαρακτήρα με την ένταξη σ αυτό πληθώρας ανόμοιων, ετερόκλητων και αχρείαστων Τμημάτων ΤΕΙ και μάλιστα υπολειτουργούντων ή μισοδιαλυμένων, που αντί να καταργηθούν γίνονται πανεπιστημιακά (διαφορετικές, βέβαια, ήταν οι θέσεις και απόψεις  του Υπουργού Παιδείας,  και ως ιστορικού μέλους  του ΕΔΠ και της ΠΟΣΔΕΠ αλλά και ως καθηγητή του ΕΚΠΑ, στα θέματα της πανεπιστημιακής παιδείας, τότε…).

Κατά την άποψή μου, τα βήματα είναι προσχεδιασμένα : α) ένταξη/δημιουργία και άλλων, (εκτός των προτεινόμενων σήμερα) κατά κανόνα μη γεωπονικού χαρακτήρα και κατά προτίμηση υποβαθμισμένων τμημάτων και γνωστικών αντικειμένων ακόμη και επιπέδου ΙΕΚ  β) ίδρυση νέων σχολών μη γεωπονικού χαρακτήρα εντός του ΓΠΑ  γ) σταδιακή απώλεια τόσο του γεωπονικού χαρακτήρα όσο και της διοικητικής δομής και δ) αλλαγή του ονόματος του ιδρύματος, μέσα στο οποίο το ΓΠΑ θα «μετεξελιχθεί», πιθανόν, σε Σχολή Γεωτεχνικών Επιστημών …

Ίσως μοιάζουν τα παραπάνω με σενάριο φαντασίας, υποθέσεις, χωρίς επαρκή τεκμηρίωση. Αλλά  σ αυτό το θέατρο του παραλόγου που ζούμε καθημερινά και που κορυφώνεται στα πανεπιστήμια, υπάρχει έστω ψήγμα επιστημονικής τεκμηρίωσης  για την ένταξη τόσο ανόμοιων και υποβαθμισμένων τμημάτων στο ΓΠΑ και τη διασπορά τους σε πόλεις, και κωμοπόλεις.

Πιστεύω ότι θα είναι λάθος  α) η επιλογή της αντιμετώπισης  του σχεδίου Νόμου με επιστημονικά επιχειρήματα και β) η συζήτηση του τύπου «δεχόμαστε τούτο το τμήμα, αλλά όχι το άλλο» που νομοτελειακά θα οδηγήσει σε   συμψηφισμό, με απρόβλεπτες συνέπειες για το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο .

Εκτιμώ ότι επιβάλλεται η ενεργοποίηση του συνόλου της γεωπονικής κοινότητας (πανεπιστημιακά γεωπονικά τμήματα, γεωτεε, επιστημονικοί και συνδικαλιστικοί φορείς, διδάσκοντες, διδασκόμενοι και εργαζόμενοι), ώστε μέσα από μία συγκροτημένη και τεκμηριωμένη πρόταση στην οποία θα ενσωματωθούν παλαιότερες θέσεις/μελέτες αλλά και οι νέες προκλήσεις, να επιχειρηθεί άμεσα η ορθολογική διεύρυνση/μετεξέλιξη του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, που θα διασφαλίζει τον γεωπονικό/γεωτεχνικό του χαρακτήρα.

Μανόλης Ν. Σταυρακάκης